حکمرانی هخامنشی؛ تجربه موفق کشورداری برای رئیس جمهور منتخب/ دولت سیزدهم از تاریخ درس بگیرد
تاریخ انتشار: ۱۵ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۴۴۹۸۲۶
دولت جدید برای دستیابی به توسعه ی فراگیر، رشد متوازن، حاکمیتی مشروع و موفقیتی پایدار نیاز دارد که در کنار توجه به مبانی فقهی شکلگیری تمدن اسلامی، به تجربه های تاریخی اثر بخش، نگاه ویژه داشته باشد.
گروه اقتصاد کلان بازارنیوز: سید مهدی میرحسینی- کارشناس مسائل اقتصادی، در یادداشتی اختصاصی برای بازارنیوز نوشت: آخرین بررسی رسمی وضعیت شاخص های حکمرانی خوب در ایران در بازه زمانی 2018 تا 2020 برمبنای گزارش پژوهشکده امور اقتصادی نشان می دهد، ایران همچون سنوات گذشته (بازه ی 25 ساله اخیر)، از جایگاه چندان مناسبی در انواع شاخصهای حکمرانی خوب برخوردار نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
شرایط حکمرانی دولتهای روی کار آمدهی پس از انقلاب اسلامی هیچگاه در وضعیت مطلوب، قابل دفاع و درخور شآن مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران نبوده است و استمرار این وضعیت طی سالیان متمادی، منجر به ایجاد شکاف بین مردم و حاکمیت شده است. با توجه به هجمه بیمهابای دول متخاصمی که برنامه ویژهای برای نابودی ساختارهای مردم نهاد این نظام داشته و دارند، این شکاف پیامدهای بعضاً جبران ناپذیری را به ما تحمیل کرده و خواهد کرد.
نگرشی که میتواند درصدد رفع این شکاف در دولت جدید مورد بهرهبرداری مفید قرار گیرد، مطالعه عمیق و هدفمند تاریخ حکمرانی ایران در دوران گذشته است. آنچه که خلاء این نگاه پژوهانه را بیش از پیش نمایان میسازد این است که به نظر میرسد مطالعه و تبیین دوران حکمرانی و زیست سیاسی حاکمان و دولتمردان تاثیرگذاری همچون کوروش، خواجه نظام الملک و امیرکبیر و تطبیق آن با حاکمیت سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی امروز، میتواند مَنِشی جهان شمول و قابل تسری به اعصار دیگر داشته باشد و دریچه جدیدی برای دستیابی به الگوی ایرانی-اسلامی شایسته ساختار دولت-ملت به روی دولت جدید بگشاید.
لذا در اولین نوشتار از این سلسله بررسی های تاریخی، به تبیین شاخصه های دوران کوروش با در نظرگرفتن وضعیت حاکمیت امروز و چالش های پیش رو پرداخته می شود:
شاخصه اول: مشورت ِ مبتنی بر نگاه خرد و کلان
بر طبق اسناد تاریخی در کوروش نامه گزنفون، یکی از ویژگی های بارز کوروش در کشورداری، رویکرد مشورت گونه او در مواجه با مسائل و مشکلات پیش رو بوده است. کوروش از هیچگونه مشورتی با هیچ فردی در هیچ جایگاهی دریغ نمیکرده و نظام مشورتی او بر پایه دیدگاههای خرد و کلان در کشورداری بوده است. بدین صورت که کوروش در ابتدای هر کاری، پس از راز و نیاز و مشورت با خدای خود، با وزیران و حاکمان خود در ممالک تحت کنترل، مشورت میکرد. همچنین او با سربازان سپاه خود نیز مشورت میکرده و نظرات آنان را در موارد مختلف جویا می شد تبادل نظر و مشورت با مردم کشورش نیز از ویژگی بارز کوروش در این شاخصه هست. او این کار را به دو طریق انجام میداده:
-صحبت با نمایندگان و حاکمان خود در سرزمینهای تحت فرمانروایی و جویا شدن از مشکلات و نظرات مردم در مورد کشورداری. کوروش از آنان میخواست که پیشنهادات و انتقادات مردم را به طور کامل و بدون رعایت هرگونه مصلحت اندیشی به وی منتقل سازند.
-در سفرهایی که به ممالک تحت سلطه خود داشت به طور مستقیم با مردم کوچه و بازار به سخن می نشسته تا بتواند از صحت و سقم اطلاعات دریافتی از حاکمان مطلع شود و در صورت عدم تقارن میان آنچه که مردم میگویند و آنچه که حاکمان منتقل کرده بودند، بلافاصله مسئول مربوطه پس از بازخواست و ارائه مدارک بابت چنین شکافی، از سمت خود برکنار میشده است.
نگاه مشورت خواه متقابل در جوامع امروزی، تضمینکننده ی مسیر توسعه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی حکومت ها و ضامن سلامت بده و بستانهای گفتاری و عملی حاکمیت و مردم خواهد بود.
شاخصه دوم : رساندن جامعه به اوج شایستگی
کوروش تعریف نوینی از موفقیت در رهبری و مدیریت حاکمیتی ارائه میدهد. او رمز موفقیت مستمر در مدیریت حاکمیتی را رساندن جامعه به اوج شایستگی میداند. کوروش باورمند است که اگر بتوان زمینه همکاری بهینه افراد برای رسیدن به اهداف مشترک را فراهم کرد و بدگمانیهای میان آنها را کاهش داد، تمایزات و تفاوت های ذاتی افراد، بیشتر نیروزا خواهد بود تا تنشزا. در این صورت است که جامعه با یک نیروی همافزای جمعی مواجه شده که به سوی تعادل پایدار حرکت میکند و سرانجام در قله ی شایستگی حقیقی خود قرار میگیرد.
آنچه که حاکمیت را به عنوان خیرخواه مردم برای رساندن جامعه به اوج شایستگی وسوسه میکند، آگاهی نسبت به این مهم است که یک حاکمیت مشروع و موفق در بستری از کمال شایستگی اقشار جامعه شکل میگیرد. به عبارتی دیگر، هنگامی که جامعه ای به قللی از شایستگی در طیفهای مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی دست یابد، جهان منشاء آن را در حاکمیتی خیرخواه، مشروع و موفق میداند. این همان نیاز دول امروزی به صحیح دانستن است.
شاخصه سوم: توان افزایی در پارادایم دولت-ملت
به باور کوروش، توانافزایی متقابل مردم و حاکمیت نسبت به هم امری مهم در برقراری ثبات، استمرار حکمرانی خوب و داشتن جامعه ای متعادل است. توان افزایی متقابل یعنی با تقویت خودباوری جمعی، افزایش مشارکت های فکری و سهیم شدن در تصمیماتِ عملگرایانه، مردم و حاکمیت با نرخی متوازن رشد نمایند.
با مطالعه مستندات تاریخی در باب مدیریت و کشورداری کوروش، توان افزایی متقابل را میتوان در جایجای گفتار و کردار او یافت. او این توان افزایی را از فرماندهان، استانداران، معاونان و مشاوران خود آغاز میکند و به آنها میگوید که شما بیندیشید، من هم نظرم را میگویم و در انتها تصمیم نهایی را با یک خِرَد جمعی میگیریم. این رفتار او، هم خودباوری را در زیر دستانش تقویت میکرد و هم آن ها را در امری فکری مشارکت داده و نهایت در تصمیمات منجر به عمل سهیم میکرد.
و یا در جایی دیگر رابطه دو سویه خود و مردمش را این گونه تعیین میکند:
شما باید چشم از من برندارید تا ببینید آیا به آنچه میگویم عمل میکنم یا نه. من نیز شما را زیر نظر دارم تا هر کدام را که شایسته بزرگداشت بودید، گرامی بدارم. این کشور سهم همه ساکنانش است و شما باید در اخذ تصمیمات مهم وظیفه خود را ادا کرده و نسبت به حکومت خود حساس باشید.
به نظر میرسد توان افزایی متقابل، از ضروریات دولت جدید خواهد بود. یعنی حاکمیت و مردم میبایست در وجدان عمومی، خود را متعهد بدانند که چشم از رفتار هم برنداشته و نسبت به هم حساس باشند که این مسئله یکی از ملزومات موفقیت پایدار و دو جانبه ی حاکمیت و مردم خواهد بود.
آنچه در ادبیات سیاسی امروز پس از استقرار دولت جدید لازم به نظر میرسد، نگاه مشورت خواهانه در جهت شناخت خواست و اراده آحاد مردم و تلاش برای برآوردهشدن آن و تقویت مولفه اثربخشی دولت است. دولت جدید باید بداند که مردم چه میگویند، چه میخواهند، چه میپسندند و از چه بیزارند. در مقابل، مردم نیز باید بدانند حاکمیت آن ها چه تصمیماتی را برای بهبود شرایط اتخاذ کرده است.
همچنین دولت جدید برای دستیابی به توسعه ی فراگیر، رشد متوازن، حاکمیتی مشروع و موفقیتی پایدار نیاز دارد که در کنار توجه به مبانی فقهی شکلگیری تمدن اسلامی، به تجربه های تاریخی اثر بخش، نگاه ویژه داشته باشد و این مهم مستلزم پژوهش هایی کاربردی و بازنگری همه جانبه نسبت به رفتارهای متقابل دولت-ملت برمبنای پژوهشهای انجام گرفته است.
پایان پیام//
برچسب ها: کوروش ، حکمرانی ، رئیس جمهور منتخب ، رئیسی ، دولت جدید لینک کوتاه خبر: bzna.ir/000OXuمنبع: بازار نیوز
کلیدواژه: کوروش حکمرانی رئیس جمهور منتخب رئیسی دولت جدید دولت جدید
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت bazarnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «بازار نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۴۴۹۸۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رئیسی: عملیات «وعده صادق» ما را در باشگاه قدرت های منطقه ای در بالاترین رده ها قرار داد
به گزارش جماران؛ رئیسجمهور خطاب به استانداران با بیان اینکه مردم از صداقت خوششان می آید، گفت: آنچه دولت را در دل مردم جای می دهد و سرمایه اجتماعی را افزون میکند، صداقت با مردم است. هم گزارش بدهید و هم گره گشایی از ذهن ها کنید.
حجتالاسلام رئیسی در نشست مشترک دولت با استانداران گفت: اگر بدانیم خدا بر تمام ذرات هستی حاکم است، زندگی فرق می کند قدرت مال اوست ما به عنوان خدمتگزار مردم بدانیم قدرت از آن اوست و اراده اراده اوستر ما باید بتوانیم در عالم خدمت گزاری هم عرصه بندگی خود را و هم جایگاه خدمتگزاری را به عنوان کمک به بندگی خود و بندگان دیگر به کار گیریم هم خود ارتقا پیدا کنیم هم زندگی مردم را آباد کنیم.
وی با تاکید بر توجه و کمک گرفتن از قدرت لایزال الهی برای انجام کارها، تصریح کرد: عملیات «وعده صادق» که به ارتقای اقتدار، قدرت، عزت و امید ملت ایران انجامید این حرکت بزرگی که ملت ایران انجام دادند و اقتدار آفرینی و امید آفرینی که به نمایش گذاشتند اراده حضرت حق بود این نقطه عطفی در تاریخ زندگی ملت ایران بود که ما را در باشگاه قدرت های منطقه ای در بالاترین رده ها قرار داد. این افتخار و اقتدار آفریده شد واین امید ایجاد شد.
رئیسجمهور با بیان اینکه امروز کار همه صاحبان قلم و بیان و سخن آن است هر جا کسی تاثیر دارد امیدآفرینی کند، گفت: دشمن دنبال ایجاد یاس بود و هست ما در دولت باید با عمل و اجرا امیدآفرینی کنیم مهم است مردم حس کنند دولت کار می کند و با مردم صداقت دارد. احیانا اگر ناکامی وجود دارد علل آن را دولت به مردم اعلام می کند.
وی با بیان اینکه مردم از صداقت خوششان می آید، گفت: آنچه دولت را در دل مردم جای می دهد و سرمایه اجتماعی را افزون میکند، صداقت با مردم است. هم گزارش بدهید و هم گره گشایی از ذهن ها کنید. هم علی الدوام با مردم ارتباط داشته باشید خصوصا با مردمی که در اجتماعات ما شرکت نمی کنند هم سراغ آنها که همیشه در اجتماعات هستند بروید هم آنها که به هر دلیل دچار زمینه ذهنی هستند و در این اجتماعات شرکت نمی کنند.
رئیسی تاکید کرد: باید با عموم مردم سخن گفت بر ارتباط با مردم تاکید می کنم. شنیدم عزیزی که تازه به عنوان استاندار به استانی رفته گاهی قبل از نماز صبح به اداره می رود نماز در آنجا می خواند تا پاسی از شب در اجتماعات است. نمی گویم هر ساعت بین مردم باشید. اما مردم در هفته دسترسی به استاندار داشته باشند.
وی با اشاره به برگزاری دور دوم انتخابات مجلس گفت: در مورد انتخابات باید تشکر کنم هم از مجریان و وزیر کشور و ناظران و هم عموم مردم که همت کردند. انتخابات باشکوهی بود به ۴ اصل رهبری توجه شد کاملا امنیت داشت در همه شهرها و روستاها هم سالم بود هم رقابتی و هم مشارکتی بود. تاکیدم این اس که در این مرحله هم با همت استانداران کاری کنند این ۴ اصل در حوزه هایشان مورد تاکید باشد ان شا الله این مرحله از انتخابات هم باشکوه باشد .
رئیسجمهور مساله دیگر را امنیت برشمرد و گفت: باید از همه حافظان امنیت در کشور تقدیر کنم دشمن دنبال این است که سوار امواج شود و ناامنی ایجاد کند تلاش عزیزان نیروهای مسلح و شوراهای تامین این باشد که موهبت الهی امنیت در جامعه ارتقا پیدا کند.
وی با اشاره به شعار سال گغت: در مورد مساله شعار سال که جهش تولید است همه بخش ها باید برنامه داشته باشند؛ صنعت، معدن، کشاورزی، شرکت های دانش بنیان، تولید خدمات در حوزه انرژی در این سال دارای برنامه باشند هم به صورت کلان هم اقلیمی باید برنامه داشته باشند.
رئیس جمهور قدم بعدی در مسیر تلاش برای تحقق شعار سال را تعریف دقیق ساز و کارهای میدان دادن و ایفای نقش مردم در جهش تولید دانست و افزود: یکی از مهمترین مسئولیتهای دولت در سطح کشوری و استانی در این مسیر کمک به توانمندسازی فعالان اقتصادی حاضر در میدان است؛ باید با اجرای دقیق قانون رفع موانع تولید، مسیر فعالیت فعالان اقتصادی را تسهیل کنیم.
تاکید بر توجه به ظرفیتهای بخش تعاون در تحقق شعار سالبرنامه داشتن برای بهرهگیری از ظرفیتهای بخش تعاون و نقشآفرینی اتاق تعاون به عنوان یکی از جلوههای نقشآفرینی موثر مردم در عرصه اقتصادی، برنامه داشتن برای بخشهای اقتصاد معدن، اقتصاد دریا، اقتصاد دیجیتال، اقتصاد تجارت، اقتصاد گردشگری و دیگر بخشهای اقتصادی، کمک به بالفعل شدن ظرفیتهای دانشگاهها و فعالیتهای دانشبنیان دانشگاهی در مسیر خلق ثروت بدون نیاز به دریافت بودجه و کمک از دولت از دیگر تاکیدات دکتر رئیسی در زمینه تلاش برای تحقق شعار سال خطاب به کارگزاران اجرایی بود.
رئیس جمهور به اهمیت به صرف شدن اقتصاد روستا برای کشاورزان و فعالان اقتصادی در روستاها نیز اشاره کرد و اظهار داشت: یکی از راههای رونق یافتن اقتصاد روستا اطمینان یافتن کشاورزان و ضمانت خرید محصولات کشاورزی است که این مسئله باعث امیدوار شدن روستائیان به ماندن در روستاها و رونق کار و فعالیت روستایی خواهد شد.
رئیسی اقدام مهم دیگر را شناسایی بخشهای بالقوه اقتصادی و دارای پتانسیل از سوی دولت و کمک به بالفعل شدن این بخشها برشمرد و تصریح کرد: باید بخشهای مختلف دارای ظرفیتهای بالقوه از جمله در دانشگاهها و دیگر بخشهای بازار و اقتصاد شناسایی و زمینه بالفعل شدن آنها فراهم شود. تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی بر دو برابر شدن شرکتهای دانشبنیان کشور ناظر به ظرفیتهای موجود در این زمینه یعنی جوانان توانمند آماده به کار بود.
ضرورت توجه به فرهنگسازی در زمینه ارتقای قانونمداری و اصلاح الگوهای مصرفرئیس جمهور با تاکید بر اینکه کشور زمینههای بسیار خوبی برای رشد و فعالیت دارد، خاطرنشان کرد: نکته مهم دیگر که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بوده و هست، ارتقای بهرهوری است که باید برای بهبود شاخصهای آن تلاش کنیم.
رئیسی در بخش دیگری از سخنانش در تشریح اهمیت کار فرهنگی در زمینههایی چون بالا رفتن انضباط اجتماعی در جامعه، جلوگیری از اسراف و تبذیر و قانونمداری در جامعه، بر مسئولیت نهادها و دستگاههای فرهنگی و رسانهای در این زمینه تاکید کرد و گفت: هر چه در زمینه ارتقای قانونمداری، انضباط اجتماعی، جلوگیری از اسراف، اصلاح الگوهای مصرف و امثال آن فرهنگسازی شود، آسیبهای ناشی از این مسائل کاهش خواهد یافت. اینها مسائل مهم و اساسی هستند که باید برای آنها کار فرهنگی شود و مسئولیت آن با نهادها و دستگاههای فرهنگی است.
موضوع مسکن و اشتغال نکته بعدی مورد اشاره رئیس جمهور بود که در توضیح آن اظهار داشت: بانک مرکزی و بانکهای عامل پرداخت تسهیلات برای تامین مالی واحدهای تولید، ازدواج، اشتغال و مسکن را به طور جدی مورد توجه قرار دهند. هیچ جوانی نباید برای دریافت وام ازدواج مدت طولانی در نوبت بماند و پرداخت این تسهیلات باید بهروز باشد.
تشکیل کارگروهی برای رسیدگی به مسئله استانهای دارای نرخ بیکاری بالارئیسی با اشاره به کاهش آمار بیکاری در بسیاری از استانها، از استانداران و مسئولان استانهایی که نرخ بیکاری در آنها نسبت به دیگر استانها بالاست، خواست که با تشکیل کارگروهی با مدیریت معاون اول رئیس جمهور به فوریت برای کاهش نرخ بیکاری در استانهای خود تلاش کنند.
رئیس جمهور در ادامه با اشاره به مسائلی که از سوی استانداران در این جلسه مطرح شد، از اعضای دولت خواست که به فوریت به این مسائل رسیدگی کنند و زمانشناسی و اقدام بههنگام را از مسائل مورد تاکید و مهم در کلیت دولت و دستگاه اجرایی عنوان کرد.
رئیسی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه آسیبهای اجتماعی به هیچ وجه زیبنده نظام اسلامی نیست، بر ضرورت تلاش ویژه و مضاعف همه مدیران دستگاههای اجرایی به ویژه استانداران برای رفع زمینههای ایجاد این آسیبها در کشور تاکید کرد.
کاری که به نفع مردم است نباید به خاطر هیچ ملاحظهای به تعویق بیفتدرئیس جمهور لزوم اجرای دقیق و به موقع وظایف محوله به مدیران اجرایی و همچنین پرهیز از هرگونه ملاحظه سیاسی و انتخاباتی در انجام کارها را مورد تاکید قرار داد و گفت: اساس کار این دولت انجام دقیق و زمانشناسانه کارها است و مبادا کاری که به نفع مردم است، به دلیل ملاحظات سیاسی یا ملاحظات دیگر به تعویق بیفتد.
آمادگی دولت برای انجام سفرهای استانی بر اساس میزان پیشرفت مصوبات سفرها در هر استان، لزوم اهتمام ویژه به تحقق وعدههای داده شده به مردم در سفرهای استانی، ضرورت تسریع در جذب نیروهای کارآمد در بدنه دستگاههای اجرایی، همت برای به سرانجام رساندن طرحهای در دست اقدام نهضت ملی مسکن، بهرهگیری از ظرفیت دانشگاهها برای اجرای سیاستهای دریا محور و لزوم تسریع در ساماندهی مهاجرین و اتباع خارجی از دیگر محورهای سخنان رئیس جمهور در نشست مشترک هیئت دولت با استانداران سراسر کشور بود.
رئیسی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تلاش دشمن برای القای ناامیدی در کشور بر لزوم مراقبت نسبت به توطئهافکنیها به ویژه در فضای مجازی تاکید کرد و از همه مدیران دستگاههای اجرایی و استانداران خواست با به کارگیری ظرفیت روابط عمومیها نسبت به باز کردن گرههای ذهنی مردم و پاسخگویی به سوالات و ابهاماتی که به ناحق علیه دولت در شبکههای اجتماعی ایجاد میشود، اقدام کنند.
اعضای دولت حتماً نظر استانداران را در تصمیمات استانی لحاظ کنندرئیس جمهور در ادامه با اشاره به اهمیت جایگاه استانداران به عنوان نمایندگان عالی دولت در استانها، ضرورت هماهنگی با استانداران در تصمیمگیریها و تصمیمسازیها را مورد تاکید قرار داد و افزود: وزرا و اعضای هیئت دولت در تصمیمات استانی خود حتماً نظر استانداران را لحاظ کنند و نباید هیچ عزل و نصبی در استانها بدون هماهنگی استاندار صورت گیرد.
رئیسی در پایان پیگیری و اجرای مصوبات این نشست از سوی وزرا و استانداران را خواستار شد و تصریح کرد: همه وظیفه داریم در پرتو تولید قدرتی که از سوی نیروهای مسلح برای کشور ایجاد شده در راستای جهش تولید و رشد اقتصاد کشور تلاش کنیم، تا در پیشگاه خداوند سربلند باشیم.
رئیس جمهور تاکید کرد: امروز به برکت تلاش جوانان با انگیزه و متعهد و همچنین خدمتگزاری دولت، کشور تحریم ناپذیر شده و بدون تردید آیندهای روشن در پیشروی ملت مقاوم و بزرگ ایران خواهد بود.
پیش از سخنان رئیس جمهور در این نشست نیز استانداران به تشریح برنامهریزیهای صورت گرفته برای تحقق شعار سال در استانها و همچنین ارائه گزارشی از عملکرد خود در سال گذشته نسبت به میزان پیشرفت اجرای مصوبات سفرهای استانی، رشد تولید، نهضت ملی مسکن، مولدسازی، کاهش تورم، کاهش نرخ بیکاری، جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی، افزایش بهرهوری، تقویت و ارتقای زیرساختهای عمرانی، آموزشی، بهداشتی و درمانی، کشاورزی، صنعتی و گردشگری، توسعه فعالیت شرکتهای دانشبنیان، رفع نیاز روستائیان، به سامان رساندن پروژههای نیمه تمام، تجارت مرزی و مدیریت توزیع و مصرف انرژی در استانها پرداختند.